دانشگاه در آلمان

دانشگاه در آلمان یکی از مقاصد معتبر و پرطرفدار برای دانشجویان داخلی و بین‌المللیست که قصد مهاجرت تحصیلی به آلمان را دارند. سیستم آموزشی این کشور بر پایه کیفیت بالا، سیاست‌گذاری‌های مناسب، ساختار منظم و فرصت‌های برابر بنا شده است. تحصیل در بیشتر دانشگاه‌های دولتی آلمان رایگان یا با هزینه بسیار کم امکان پذیر است. رشته‌های تحصیلی متنوعی به زبان آلمانی و انگلیسی در دانشگاه های آلمان ارائه می‌شوند که امکان جذب دانشجویان از سراسر جهان را فراهم می‌کنند. ورود به دانشگاه در آلمان معمولاً پس از دریافت مدرک Abitur از دبیرستان‌های Gymnasium صورت می‌گیرد. اما افرادی که از ایران به آلمان مهاجرت تحصیلی کرده و قصد ورود به مقطع لیسانس را دارند، ابتدا باید وارد کالج شده و سپس از دانشگاه پذیرش بگیرند. همچنین آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به صورت ترکیبی از آموزش تئوری و کار عملی (آوسبیلدونگ) در آلمان ارائه می‌شوند. این سیستم، نیروی کار متخصص و مورد نیاز اقتصاد منطقه را برای ورود به بازار کار تربیت می‌کند.

آلمان دارای بیش از 400 مؤسسه آموزش عالیست که شامل دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های علوم کاربردی (Fachhochschulen) و کالج‌های هنری و موسیقی می‌شود. دانشگاه‌های تحقیق‌محور (همان دانشگاه‌های سنتی و رایج رایج) تمرکز بیشتری بر پژوهش و رشته‌های نظری دارند، در حالی که فاخ هوخشوله‌ها (Fachhochschule) بیشتر بر آموزش عملی و کاربردی تأکید دارند. بعضی از دانشگاه‌های سنتی و تحقیق محور آلمان مانند دانشگاه هایدلبرگ، فنی مونیخ (TUM) و لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (LMU) جزء برترین دانشگاه‌های جهان هستند و در رتبه‌بندی‌های جهانی اغلب در میان 100 دانشگاه برتر دنیا قرار می‌گیرند. تنوع بالا و کیفیت آموزش، آلمان را به یکی از پیشروترین کشورها در آموزش عالی تبدیل کرده است.
 

دانشگاه های آلمان برای پذیرش

به طور کلی سه نوع دانشگاه در آلمان وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها و اهداف آموزشی خاص خود را دارند. این سه نوع دانشگاه شامل لیست زیر هستند:

1. Universität  (دانشگاه‌های رایج و تحقیق‌محور)
   این دانشگاه‌ها بیشتر بر آموزش نظری و پژوهش علمی تمرکز دارند. رشته‌هایی مانند پزشکی، حقوق، علوم انسانی، علوم پایه و برخی رشته‌های مهندسی در این نوع دانشگاه‌ها ارائه می‌شوند و دریافت مدرک دکترا معمولاً فقط از طریق این دانشگاه‌ها امکان‌پذیر است. در حال حاضر حدودا 108 دانشگاه از این نوع در آلمان مشغول فعالیت هستند.

2. Fachhochschule  (دانشگاه‌های علوم کاربردی)
   فاخ هوخشوله‌ها بیشتر بر آموزش عملی، پروژه‌های صنعتی و کاربردی متمرکز هستند؛ به عبارت دیگر، رشته های تحصیلی در فاخ هوخشوله ها بیشتر عملی بوده و برای ورود سریع به بازار کار طراحی شده‌اند. همچنین، همکاری نزدیکی با صنایع و شرکت‌ها دارند و اغلب شامل دوره‌های کارآموزی هستند. رشته‌هایی مثل مهندسی، مدیریت، فناوری اطلاعات و طراحی در این دانشگاه‌ها رایج‌اند. مقطع دکترا در فاخ هوخشوله‌ها به‌صورت مستقیم ارائه نمی‌شود (البته گاهی با همکاری یک Universität ممکن است انجام شود.) در حال حاضر 210 دانشگاه فاخ هوخشوله در آلمان جود دارد.

3. Kunst- und Musikhochschulen  (دانشگاه‌های هنر و موسیقی)
   این دانشگاه‌ها تخصصی بوده و آموزش‌هایی در زمینه‌های هنری، موسیقی، تئاتر، فیلم، طراحی و هنرهای تجسمی ارائه می‌کنند. پذیرش در آن‌ها معمولاً نیازمند قبولی در آزمون‌های عملی و ارائه نمونه کار (Portfolio) است. در حال حاضر حدودا 50 دانشگاه هنر و موسیقی در آلمان وجود دارد.
    

لیست دانشگاه های دولتی آلمان

در آلمان، بیش از 400 دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی وجود دارد که بیشتر آن‌ها دولتی و رایگان هستند. این دانشگاه‌ها در ایالت‌های مختلف کشور وجود دارند و در حوزه‌های مختلف علمی فعالیت می‌کنند. در ادامه، فهرستی از بعضی دانشگاه‌های دولتی آلمان آورده شده است:

• دانشگاه آزاد برلین (Freie Universität Berlin)
• دانشگاه هومبولت برلین (Humboldt-Universität zu Berlin)
• دانشگاه فنی برلین (Technische Universität Berlin)
• دانشگاه هنرهای برلین (Berlin University of the Arts)
• دانشگاه پوتسدام (University of Potsdam)
• دانشگاه پزشکی برلین (Charité – Universitätsmedizin Berlin)
• دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (Ludwig Maximilian University of Munich)
• دانشگاه فنی مونیخ (Technical University of Munich)
• دانشگاه آوگسبورگ (University of Augsburg)
• دانشگاه بامبرگ (University of Bamberg)
• دانشگاه بایروت (University of Bayreuth)
• دانشگاه ارلانگن-نورنبرگ (University of Erlangen-Nuremberg)
• دانشگاه پاساو (University of Passau)
• دانشگاه رگنسبورگ (University of Regensburg)
• دانشگاه وورتسبورگ (University of Würzburg)
• دانشگاه ایچشتات-اینگولشتات (University of Eichstätt-Ingolstadt)
• دانشگاه علوم کاربردی مونیخ (University of Applied Sciences Munich)
• دانشگاه هایدلبرگ (University of Heidelberg)
• دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg)
• دانشگاه هوهنهایم (University of Hohenheim)
• دانشگاه کنستانس (University of Konstanz)
• دانشگاه مانهایم (University of Mannheim)
• دانشگاه اشتوتگارت (University of Stuttgart)
• دانشگاه توبینگن (University of Tübingen)
• دانشگاه اولم (University of Ulm)
• مؤسسه فناوری کارلسروهه (Karlsruhe Institute of Technology)
• دانشگاه فرایبورگ (University of Education Freiburg)
• دانشگاه هایدلبرگ (University of Education Heidelberg)
• دانشگاه گوتینگن (University of Göttingen)
• دانشگاه هانوفر (Leibniz University Hannover)
• دانشگاه اولدنبورگ (University of Oldenburg)
• دانشگاه اسنابروک (University of Osnabrück)
• دانشگاه فناوری کلاستهال (Clausthal University of Technology)
• دانشگاه فناوری براونشوایگ (Braunschweig University of Technology)
• دانشگاه RWTH آخن (RWTH Aachen University)
• دانشگاه بن (University of Bonn)
• دانشگاه کلن (University of Cologne)
• دانشگاه دویسبورگ-اسن (University of Duisburg-Essen)
• دانشگاه دوسلدورف (Heinrich Heine University Düsseldorf)
• دانشگاه مونستر (University of Münster)
• دانشگاه پادربون (University of Paderborn)
• دانشگاه زیگن (University of Siegen)
• دانشگاه ووپرتال (University of Wuppertal)
• دانشگاه فناوری دورتموند (TU Dortmund University)
• دانشگاه بیله‌فلد (University of Bielefeld)
• دانشگاه گوته فرانکفورت (Goethe University Frankfurt)
• دانشگاه گیسن (Justus Liebig University Giessen)
• دانشگاه فیلیپس ماربورگ (Philipps University of Marburg)
• دانشگاه کاسل (University of Kassel)
• دانشگاه علوم کاربردی فرانکفورت (University of Applied Sciences Frankfurt)
• دانشگاه فناوری درسدن (TU Dresden)
• دانشگاه لایپزیگ (University of Leipzig)
• دانشگاه فناوری کمنیتس (Chemnitz University of Technology)
• دانشگاه فرایبرگ (TU Bergakademie Freiberg)

بهترین دانشگاه های آلمان برای پزشکی

آلمان یکی از بهترین مقاصد برای تحصیل در رشته پزشکیست؛ به ویژه به دلیل کیفیت بالای آموزش و پژوهش در این کشور. در آلمان، تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه‌های دولتی تقریبا رایگان است و دانشجویان فقط هزینه‌های ترم را می‌پردازند (حدودا 85 الی 400 یورو بسته به هر دانشگاه). علاوه بر این، آلمان به عنوان یکی از کشورهای پیشرفته در حوزه پزشکی، امکانات فوق‌العاده‌ای برای کارآموزی و پژوهش در این حوزه فراهم می‌کند. خوشبختانه، آلمان در حال حاضر به تعداد زیادی پزشک و نیروی کادر درمان نیاز دارد؛ به گونه‌ای که در سال 2025 تخمین زده شده کمبود حدود ۳۰ هزار پزشک در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی آلمان به چشم می‌خورد. تعداد دانشجویان پزشکی در آلمان در حال حاضر بیش از 100 هزار نفر است؛ بنابراین، اگر علاقمند به تحصیل در رشته پزشکی در کشور آلمان هستید، می‌توانید شانس خود را امتحان کنید. بهترین مسیر برای پزشک شدن در آلمان این است که ابتدا وارد کالج‌های m-kurs در آلمان شده و پس از شرکت در آزمون FSP وارد رشته پزشکی در یکی از دانشگاه‌های آلمان شوید.

در میان دانشگاه‌های آلمان، چندین دانشگاه در حوزه پزشکی بسیار شناخته‌شده هستند. از جمله این دانشگاه‌ها می‌توان به دانشگاه هایدلبرگ (Heidelberg University)، دانشگاه مونیخ (LMU Munich)، دانشگاه شاریته (Charité – Universitätsmedizin Berlin)  و دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg) اشاره کرد. این دانشگاه‌ها به دلیل سابقه طولانی در آموزش پزشکی و تحقیقات پیشرفته، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای دانشجویان بین‌المللی هستند. تمامی این دانشگاه‌ها دارای برنامه‌های آموزشی قوی و ارتباطات گسترده‌ای با بیمارستان‌ها و مراکز درمانی معتبر هستند که به دانشجویان فرصتی عالی برای کسب تجربه عملی می‌دهند. در جدول زیر به معرفی این دانشگاه‌ها پرداخته‌ایم:
 

سایت پذیرش دانشگاه های آلمان

برای اخذ پذیرش از دانشگاه‌های آلمان، معمولا چند سایت و پلتفرم مهم وجود دارد که باید بشناسید؛ مثل یونی اسیست، سایت DAAD و سایت‌های رسمی هر دانشگاه. اگر قصد دارید از ایران اپلای کنید، با توجه به نوع رشته تحصیلی مد نظرتان (دارای نومروس کلاوسوس یا بدون نومروس کلاوسوس) باید یا از طریق سایت رسمی دانشگاه مربوطه یا از طریق سایت یونی اسیست اپلای کنید.

1. Uni-assist
   سایت یونی اسیست به عنوان واسطه‌ای میان دانشجویان و دانشگاه‌های آلمان عمل می‌کند. خیلی از دانشگاه‌ها درخواست‌های اولیه پذیرش رو از طریق این سایت دریافت و بررسی می‌کنند. در صورتی که از ایران اپلای می‌کنید و رشته مد نظر شما بدون محدودیت ظرفیت است -یا محدودیت ظرفیت بومی دارد- باید از طریق یونی اسیست اپلای کنید. در ادامه به بررسی بیشتر یونی اسیست می‌پردازیم.

2. DAAD
   سایت DAAD وبگاه رسمی سرویس تبادل دانشگاهی آلمان است که اطلاعات جامعی در مورد دانشگاه‌ها، رشته‌های تحصیلی، بورسیه‌ها و شرایط پذیرش ارائه می‌دهد.

3. سایت رسمی هر دانشگاه
   بهترین منبع برای اطلاعات دقیق و به‌روز درباره شرایط اپلای و رشته‌های تحصیلی، سایت رسمی دانشگاه مورد نظر شماست. در بخش Admissions یا International Students معمولاً اطلاعات کاملی درباره نحوه ثبت‌نام و مدارک لازم وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. مخصوصا اگر رشته تحصیلی مد نظر شما دارای محدودیت پذیرش بومیست (مثل پزشکی، دندانپزشکی، حقوق) باید حتما از طریق سایت دانشگاه اپلای کرده و درخواست خود را ثبت کنید.
    

همانطور که گفتیم، یونی-اسیست یه سازمان واسطه‌ است که درخواست‌های دانشجویان بین‌المللی را برای تعداد زیادی از دانشگاه‌های آلمان بررسی می‌کند. به‌خصوص اگر قصد دارید برای مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد اقدام کنید و دانشگاه موردنظرتان با یونی-اسیست همکاری دارد، باید مدارک و فرم درخواست خود را برای یونی-اسیست بفرستید. وظایف یونی اسیست شامل موارد زیر است:

• بررسی اولیه مدارک: یونی اسیست مدارک تحصیلی و فرم‌های درخواست شما را بررسی می‌کند.
• چک کردن تطابق شرایط: یونی اسیست شرایط تحصیلی شما (مثلاً دیپلم یا مدرک تحصیلی قبلی) را با توجه به معیارهای دانشگاه مد نظرتان چک می‌کند.
• ارسال مدارک به دانشگاه‌ها: بعد از بررسی کامل، یونی-اسیست مدارک شما را برای دانشگاه‌های مقصد ارسال می‌کند.

حضور یونی اسیست باعث شده وظایف دانشگاه‌ها تا حد زیادی کمتر شود. چون دانشگاه‌ها دیگر مجبور نیستند مستقیماً هزاران درخواست را بررسی کنند. اما در نظر داشته باشید که اپلای کردن در یونی اسیست هزینه دارد (حدودا 75 یورو) و اعلام نتایج نیز تا چند هفته طول می‌کشد.