گپ تحصیلی (Gap Year) از مهمترین مشکلات و موانع متقاضیانیست که تمایل دارند در یک کشور خارجی به تحصیل ادامه دهند. اما گپ تحصیلی یعنی چه؟ امروزه افراد بسیاری در سراسر دنیا تمایل دارند تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاههای برتر با رنکهای بالا و در کشورهای خارجی بگذرانند. تجربه تحصیل در یک کشور خارجی به استقلال، تعامل بهتر، مهارتهای اجتماعی، دانش آکادمیک و جایگاه یک فرد در جامعه کمک شایانی میکند. به همین علت، دانشجویان بسیاری ریسک این مسیر پیچیده و گاها مبهم را به جان خریده و وارد یک دانشگاه خارجی میشوند تا بتوانند به رویاهای خود جامه حقیقت بپوشانند. اما ورود به یک دانشگاه خارجی مدارک و پیشینه تحصیلی خاصی را میطلبد. این فاکتورها از کشور به کشور، دانشگاه به دانشگاه و مقطع به مقطع متفاوت هستند.
اهمیت گپ تحصیلی در کشورها و دانشگاههای متفاوت، یکسان نیست. اگر دانشگاهی که انتخاب میکنید جزء دانشگاههای سطح بالا بوده و در پروسه گزینش دانشجویان بسیار انتخابی و سختگیرانه عمل میکند، باید اهمیت بسیاری به گپ تحصیلی بدهید. در این میان، از مهم ترین معیارها نداشتن گپ تحصیلیست. اما گپ تحصیلی چیست؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا به معرفی و بررسی مزایا و معایب گپ تحصیلی بپردازیم.

گپ تحصیلی چیست
این واژه به معنای ساده فاصلهایست که بین آخرین مقطع تحصیلی شما تا مقطع بعدی میافتد. واژهی گپ تحصیلی به انگلیسی Study Gap یا Gap Year بوده و درواقع Gap واژهای انگلیسی به منای فاصله، اختلاف و شکاف است. هرچه این فاصله بین دو مقطع تحصیلی بیشتر باشد، امکان اینکه مطالب درسی و دانشی که شما در آخرین مقطع تحصیلی خود کسب کردهاید فراموش شود بیشتر خواهد شد. حتی ممکن است یادگیری درس در مقطع تحصیلی جدید برای شما سخت شود. به همین علت، گپ تحصیلی از مواردیست که دانشگاهها به آن اهمیت بسیار میدهند و میتواند تاثیر زیادی در قبول شدن یا نشدن شما داشته باشد. گپ تحصیلی حتی روی ویزا شدن شما نیز میتواند موثر باشد!
دانشگاههای آلمان با افزایش هرروزه کیفیت تدریس، زیرساختها و رشتههای تحصیلی مناسب توجه دانشآموزان و دانشجویان بسیاری را از سراسر دنیا به خود جلب کردهاند. همچنین به دلیل کیفیت بالای زندگی در آلمان، مقرون به صرفه بودن هزینهها، اقتصاد برتر این کشور و نیاز به نیروی جوان، تقاضا برای مهاجرت تحصیلی به آلمان هرروز بیشتر و بیشتر میشود. اما موردی که میتواند باعث شود برخی نتوانند از این فرصت استفاده کنند این است که گپ تحصیلی داشته باشند و نتوانند آن را توجیه کنند.
گپ تحصیلی به دلایل بسیاری میتواند اتفاق بیفتد. مثل ازدواج، تغییر هدف تحصیلی یا شغلی، یادگیری زبان جدید، بیماری و ... . اگر شما قصد تحصیل در خارج از کشور را دارید، باید گپ تحصیلی خود را محاسبه کرده و با میزان نرمال گپ تحصیلی در مقطع تحصیلی و دانشگاه و کشور مورد نظر مقایسه کنید. گپ تحصیلی برای دانشگاههای اکثر کشورها مهم است؛ پس بهتر است تلاش کنید به بهترین شکل ممکن آن را توجیه کنید تا بتوانید ویزا و پذیرش بگیرید.
اندازه نرمال گپ تحصیلی
مهم ترین سوالی که در این خصوص برای متقاضیان پیش میآید این است که گپ تحصیلی چند سال است. به طور کلی، افراد میتوانند تا سن 23 سالگی برای مقطع کالج، تا 26 سالگی برای مقطع کارشناسی و تا 37 سالگی برای مقطع کارشناسی ارشد اقدام کنند. گپ تحصیلی برای دکترا نیز وجود دارد اما بیشتر از دیگر مقاطع است. به این معنا که افراد تا حدودا 38-39 سالگی فرصت دارند برای مقطع دکترا اقدام کنند. به عنوان مثال بعد از دیپلم، وقفه 1 یا 2 ساله نرمال است؛ برای کارشناسی ارشد تا 5 سال مشکلی به وجود نخواهد آورد و برای مقطع کارشناسی ارشد نیز تا 10 سال بلامانع است. اما در هر صورت سعی کنید گپ تحصیلی شما به این اندازه نرسد یا اگر هم رسید، حتما توجیه قانع کننده برای این وقفهی چند ساله داشته باشید. همچنین فراموش نکنید که حد معمول گپ برای هر دانشگاه و کشور ممکن است متفاوت باشد.
افرادی که تمایل به خذ پذیرش اوسبیلدونگ دارند نیز ممکن است به علت داشتن گپ تحصیلی برای اوسبیلدونگ دچار استرس شوند. در نظر بگیرید که حداقل مدرک لازم برای اخذ پذیرش آوسبلیدونگ دیپلم است. هرچقدر سن شما بیشتر باشد، باید بهتر بتوانید رزومهی خوبی بنویسید. سن شرکت در آوسبیلدونگ تا 40 سال نیز میتواند باشد؛ اما در صورتی که بخواهید از ایران برای اوسبیلدونگ اقدام کنید، با افزایش سن باید تلاش کنید رزومه بهتری داشته باشید تا شانس پذیرش خود را بالا ببرید.

رفع مشکل گپ تحصیلی
گپ تحصیلی قابل توجیه است. اما از آنجایی که پروسهای خسته کننده و زمان گیر است، سعی کنید دچار آن نشوید. به هر حال اگر گپ تحصیلی دارید، امید خود را از دست ندهید. برای رفع مشکل گپ تحصیلی و گرفتن پذیرش از دانشگاه مد نظر خود، راههای متعددی وجود دارد. یکی از این راهها ارائه سابقه کاری مرتبط است. اگر بتوانید ثابت کنید که در این دوره چند ساله جایگاه شغلی خوبی در یک کمپانی یا شرکت مرتبط با رشته تحصیلی خود در دانشگاه داشتهاید، میتوانید گپ تحصیلی خود را توجیه کنید.
راه دیگر رفع مشکل گپ تحصیلی خواندن زبان به صورت خودآموز، شرکت در دورههای آموزشی زبان و شرکت در دورههای آموزشی مهارتهای دیگر است. همچنین، انجام تحقیقات و یا پژوهشهای علمی میتوانند در پر کردن گپ تحصیلی موثر باشند. به طور کلی شما برای توجیه گپ تحصیلی، نیاز به یک رزومه قوی دارید تا بتوانید ثابت کنید که در این وقفه چند ساله از مطالب آموزشی دور نبوده و پیشرفت داشتهاید.
جبران گپ تحصیلی میتواند با خدمت سربازی، بیماری، ازدواج یا طلاق و ... نیز انجام شود. در نظر داشته باشید که فقط 2 سال از گپ تحصیلی شما با خدمت سربازی پر میشود و برای استفاده از آن باید کارت پایان خدمت خود را ترجمه کرده و تحویل سفارت دهید. یادتان نرود که حتی اگر مدت زمان گپ تحصیلی شما نرمال و کوتاه است، بهتر است که آن را هم توجیه کنید. نمرهی خوب زبان، رزومه و انگیزهنامه قوی، ریز نمرات و معدل خوب در مقاطع تحصیلی قبلی، همه و همه میتوانند کمک کنند گپ تحصیلیتان را جبران کنید. به صورت کلی، مواردی که میتوانند در جبران گپ تحصیلی به شما کمک کنند شامل لیست زیر است:
-
ارائه رزومه تحصیلی قوی در مقاطع پیشین
-
ارائه گواهی کار و سوابق شغلی
-
کارت پایان خدمت
-
مدرک زبان مناسب
-
انگیزه نامه قوی
-
شرکت در پروژههای تحقیقاتی و مطالعاتی
-
شرکت در دورههای آنلاین سایتهای رسمی و معتبر
-
شرکت در سمینارها، کنفرانسها و همایشهای مرتبط
-
بیماری (گواهی پزشکی)
در نظر داشته باشید که اگر قصد اخذ ویزای تحصیلی کشورهای پرطرفدار با دانشگاههای خوب (مثل آلمان، کانادا، آمریکا و غیره) را دارید، باید بتوانید به خوبی گپ تحصیلی خود را جبران کنید. وگرنه فرصت را از دست میدهید.
نمونه نامه گپ تحصیلی
اگر قصد دارید یک نامه خوب و قانع کننده جهت رفع مشکل گپ تحصیلی خود ارائه دهید، باید به موارد متعددی دقت کنید. شما به صورت کلی برای نوشتن نمونه نامه گپ تحصیلی 6 مرحله پیش روی خود خواهید داشت.
1- قبل از هرچیز دلایل خود برای ایجاد گپ تحصیلی را توضیح دهید؛ به این منظور میتوانید دلایل متفاوتی ارائه دهید. اما قبل از هرچیز باید به سوابق خود نگاهی بیندازید. اگر در بازه زمانی گپ تحصیلی خود درگیر مواردی چون مشکل مالی یا بیماری (موقعیتهایی از زندگی که شما کنترلی بر آنها ندارید) نیز شدهاید میتوانید با ارائه اسناد مرتبط آنها را نیز توضیح دهید.
2- در مرحله بعد حتما درباره اینکه گپ تحصیلی چقدر و چگونه شما را تحت تاثیر قرار داد بنویسید؛ اینکه چگونه فرایند یادگیری شما مختل شد یا تاثیر گذاشت و اینکه چگونه سعی کردید با آن مقابله کنید. از اهداف خود نیز حتما مواردی را بنویسید.
3- تاثیر گپ تحصیلی بر رشد شخصی خود را توضیح دهید؛ مواردی چون استقلال مالی، مواجهه با چالشها و بلوغ ذهنی.
4- گپ تحصیلی خود را یک معضل شخصی نشان دهید. باید حتما درباره مسائل شخصی و تاثیر گپ تحصیلی در زندگی شخصی خو صحبت کنید. به این منظور، هنگام نوشتن نامه جبران گپ تحصیلی از اول شخص مفرد استفاده کرده و لحنی نیمه رسمی در متن داشته باشید. بدین گونه، این فرصت را به خواننده مخیدهید که ارتباطی نزدیک با زندگی شما بگیرد.
5- نامه شما باید شامل 600 الی 800 کلمه باشد. همچنین، از گرامر صحیح، املای واژگان درست استفاده کنید. بیان شما باید روان و شامل پاراگرافبندیهای اصولی باشد.
6- در نهایت، نامه را بررسی کنید. میتوانید از یک شخص حرفهای جهت ادیت نامه خود کمک بگیرید.
معایب گپ تحصیلی
گپ تحصیلی باعث میشود شما از مطالب درسی، روش یادگیری مطالب، جو آکادمیک مدرسه و دانشگاه دور شوید و اینگونه کم کم همهچیز به فراموشی سپرده میشود. همین مورد باعث میشود گپ تحصیلی فرصتهای تحصیلی در دانشگاههای بسیار خوب را از شما بگیرد و مسیر آینده شما را تغییر دهد. افرادی که گپ تحصیلی دارند در صورتی که موفق به رفع مشکل گپ تحصیلی خود نشدهاند، میتوانند برای دانشگاهها و کشورهایی که گپ تحصیلی مهم نیست اقدام کنند. اما بهتر است قبل از هرچیز با مدیریت زمان پیش بروید تا به مشکل گپ تحصیلی برنخورید.

مزایای گپ تحصیلی
بله؛ درست متوجه شدید. گپ تحصیلی حتی میتواند مزایایی هم داشته باشد. شما با یک سال دوری از درس و کتاب، میتوانید زبان بخوانید، مهارت جدید بیاموزید، سفر کنید، با خانواده و دوستان خود وقت بگذرانید و ... این بازه زمانی حتی میتواند فرصت استقلال مالی را به شما بدهد. اما در کنار این روحیهی خوبی که استراحت کردن به شما وارد میکند، حواستان به آیندهی تحصیلیتان هم باشد. اگر دانشگاه شما حتی گپ یک ساله را هم سخت میپذیرد، آن را مد نظر قرار دهید. پس زیاده روی نکنید؛ و حتی گپ تحصیلی یک ساله یا دو سالهی خود را توجیح کنید.
نتیجه گیری
گپ تحصیلی همواره از بزرگترین موانع بر سر راه متقاضیان ویزای تحصیلی بودهاست. میتوان گفت گپ تحصیلی تا بعضی سنین با ارائه انگیزهنامه قوی، گواهی کار، مدرک زبان و غیره قابل جبران است. اما از سنی به بعد، ممکن است رزومه قوی هم نتواند به شما کمک کند. به عنوان مثال یک شخص با 50 سال سن و
گپ تحصیلی دیپلم، شانسی برای راضی کردن سفارت نخواهد داشت. پس حتما برای اخذ ویزای تحصیلی خود سریعتر اقدام کنید. میتوانید برای اخذ مشاوره رایگان از کارشناسان لانرهلدینگ کمک بگیرید.